
گواهینامههای رانندگی در ایران به پنج دسته اصلی تقسیم میشوند که هرکدام شرایط و کاربردهای خاص خود را دارند، از جمله گواهینامههای پایه سوم، دوم، یک، موتورسیکلت و ویژه. برای دریافت هر نوع گواهینامه، افراد باید شرایط سنی، سلامت جسمی و روانی، و آزمونهای تئوری و عملی را گذرانده و گواهی عدم اعتیاد ارائه دهند. این مقاله به بررسی انواع گواهینامهها و شرایط دریافت آنها پرداخته و نحوه تمدید و استعلام وضعیت گواهینامه را توضیح میدهد.
گواهینامه رانندگی مجوزی قانونی برای رانندگی است که انواع مختلفی دارد. این مقاله به بررسی انواع گواهینامههای رانندگی در ایران و جزئیات مرتبط با آنها میپردازد.
گواهینامه رانندگی سندی رسمی است که توسط پلیس راهنمایی و رانندگی صادر میشود و به دارنده آن اجازه میدهد تا وسایل نقلیه خاصی را بر اساس نوع گواهینامه رانندگی کند. این سند نشاندهنده صلاحیت فرد برای رانندگی ایمن و رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی است. در ایران، گواهینامهها بر اساس نوع وسیله نقلیه و کاربرد آن دستهبندی میشوند تا نیازهای مختلف رانندگان پوشش داده شود.
داشتن گواهینامه نشان دهنده توانایی شما برای رانندگی است، اما در نظر داشته باشید که ممکن است با تخلفات رانندگی مواجه شوید. رسیدگی به این تخلفات و بررسی آنها مهم است. می توانید این کار را از طریق گرفتن خلافی خودرو لیست کلیه جرایم رانندگی که مرتکب شده اید را دریافت و از طریق سامانه های آنلاین مانند خودراکس پرداخت کنید.
در ایران، گواهینامههای رانندگی به پنج دسته اصلی تقسیم میشوند که هر یک برای نوع خاصی از وسایل نقلیه طراحی شدهاند:
گواهینامه پایه سوم
گواهینامه پایه دوم
گواهینامه پایه یک
گواهینامه موتورسیکلت
گواهینامه ویژه
هر کدام از این گواهینامهها شرایط، محدودیتها و کاربردهای خاص خود را دارند که در ادامه به تفصیل بررسی میشوند. بعد از گرفتن گواهینامه، برای بررسی وضعیت آن می توانید از طریق استعلام وضعیت گواهینامه رانندگی این کار را تنها با چند کلیک انجام دهید.
گواهینامه پایه سوم رایجترین نوع گواهینامه در ایران است و برای رانندگی خودروهای سواری طراحی شده است. مشخصات این گواهینامه عبارتاند از:
کاربرد: خودروهای سواری با ظرفیت حداکثر 9 نفر (شامل راننده) و وزن تا 3.5 تن.
محدودیتها: رانندگی با وسایل نقلیه سنگین یا مسافربری ممنوع است.
سن مورد نیاز: حداقل 18 سال.
آزمونها: شامل آزمون آییننامه (تئوری) و آزمون عملی رانندگی در شهر.
این گواهینامه برای رانندگی خودروهای شخصی، تاکسیهای شهری و وانتهای سبک مناسب است و اکثر افراد عادی ابتدا این نوع را دریافت میکنند.
گواهینامه پایه دوم برای رانندگی وسایل نقلیه متوسط طراحی شده و بیشتر برای رانندگان حرفهای کاربرد دارد. جزئیات آن شامل موارد زیر است:
کاربرد: خودروهای باری با وزن تا 6 تن یا وسایل نقلیه مسافربری با ظرفیت تا 26 نفر.
محدودیتها: رانندگی با وسایل نقلیه سنگینتر یا اتوبوسهای بزرگ ممنوع است.
سن مورد نیاز: حداقل 23 سال و داشتن گواهینامه پایه سوم به مدت حداقل 2 سال.
آزمونها: علاوه بر آییننامه، آزمون عملی با وسایل نقلیه مربوطه برگزار میشود.
این گواهینامه برای رانندگی مینیبوس، کامیونت و برخی خودروهای خدماتی مناسب است.

گواهینامه پایه یک بالاترین سطح گواهینامه برای وسایل نقلیه سنگین و مسافربری است. ویژگیهای آن عبارتاند از:
کاربرد: کامیونهای با وزن بیش از 6 تن و اتوبوسهای با ظرفیت بیش از 26 نفر.
محدودیتها: معمولاً برای رانندگان حرفهای با تجربه بالا صادر میشود.
سن مورد نیاز: حداقل 25 سال و داشتن گواهینامه پایه دوم به مدت حداقل 2 سال.
آزمونها: آزمونهای سختگیرانهتر تئوری و عملی با وسایل نقلیه سنگین.
این گواهینامه برای رانندگی تریلی، اتوبوسهای بینشهری و کامیونهای بزرگ استفاده میشود و نیاز به مهارت و تجربه بالایی دارد.
گواهینامه موتورسیکلت برای رانندگی انواع موتورسیکلت صادر میشود و در سالهای اخیر به دلیل افزایش استفاده از موتور در شهرها محبوبیت بیشتری پیدا کرده است. مشخصات آن شامل:
کاربرد: موتورسیکلتهای تا 200 سیسی یا با قدرت تا 15 کیلووات.
محدودیتها: رانندگی با موتورهای سنگینتر یا خودرو ممنوع است.
سن مورد نیاز: حداقل 18 سال.
آزمونها: آزمون آییننامه و آزمون عملی شامل مهارتهای تعادل و مانور با موتور.
این گواهینامه برای افرادی که از موتور برای تردد شهری یا تحویل کالا استفاده میکنند، ایدهآل است.
در سایت خودراکس می توانید، خلافی موتور را نیز به صورت آنلاین استعلام بگیرید.
گواهینامه ویژه برای رانندگی وسایل نقلیه خاص مانند ماشینآلات سنگین یا تجهیزات ساختمانی صادر میشود. ویژگیهای آن عبارتاند از:
کاربرد: وسایل نقلیهای مانند جرثقیل، بیل مکانیکی، لودر و لیفتراک.
محدودیتها: فقط برای وسیله نقلیه مشخصشده معتبر است.
سن مورد نیاز: معمولاً حداقل 18 سال، اما بسته به نوع وسیله ممکن است متفاوت باشد.
آزمونها: آزمونهای تخصصی تئوری و عملی برای هر نوع وسیله نقلیه.
این گواهینامه بیشتر در حوزههای صنعتی و عمرانی کاربرد دارد و نیاز به آموزشهای خاص دارد.
هر نوع گواهینامه شرایط عمومی و اختصاصی خود را دارد، اما شرایط کلی شامل موارد زیر است:
سن: حداقل 18 سال برای پایه سوم و موتورسیکلت، 23 سال برای پایه دوم و 25 سال برای پایه یک.
سلامت جسمی و روانی: تأیید سلامت چشم، شنوایی و توانایی جسمانی توسط پزشک معتمد.
عدم اعتیاد: ارائه گواهی عدم اعتیاد به مواد مخدر.
آموزش و آزمون: شرکت در کلاسهای تئوری و عملی و قبولی در آزمونهای مربوطه.
مدارک هویتی: ارائه شناسنامه، کارت ملی و برای آقایان، گواهی خدمت یا معافیت.
برای گواهینامههای پایه دوم و یک، داشتن تجربه رانندگی با گواهینامه سطح پایینتر نیز الزامی است.

گواهینامههای رانندگی در ایران معمولاً 10 سال اعتبار دارند (برای افراد زیر 70 سال). برای تمدید، باید مدارک هویتی، گواهی سلامت و هزینه تمدید را ارائه دهید. عدم تمدید به موقع ممکن است جریمههایی به دنبال داشته باشد.
برای پیگیری وضعیت گواهینامه یا بررسی تخلفات، میتوانید از استعلام نمره منفی گواهینامه رانندگی استفاده کنید. این خدمات از طریق سامانههای آنلاین یا دفاتر پلیس +10 قابل دسترسی هستند و به شما کمک میکنند تا از وضعیت گواهینامه خود مطلع شوید.
اگر تخلفی باعث در نمره منفی در گواهینامه شما شود، می توانید از طریق استعلام نمره منفی گواهینامه این شرایط را بررسی کنید. دقت داشته باشید که نمره منفی گواهینامه اهمیت زیادی دارد و افزایش آن می تواند منجر به ابطال گواهینامه شود.
آشنایی با انواع گواهینامه رانندگی به شما کمک میکند تا بر اساس نیاز خود بهترین گزینه را انتخاب کنید. از گواهینامه پایه سوم برای رانندگی روزمره تا گواهینامه ویژه برای ماشینآلات سنگین، هر کدام کاربرد خاص خود را دارند. برای پیگیری وضعیت یا استعلام تخلفات، سامانه یکپارچه خدمات خودراکس خدمات ساده و سریعی ارائه میدهد که فرآیند را برای شما راحتتر میکند.
خودروهای سواری با ظرفیت تا 9 نفر و وزن تا 3.5 تن.
25 سال.
خیر، فقط تا 200 سیسی یا 15 کیلووات.
برای رانندگی ماشینآلات سنگین مانند جرثقیل و لودر.
از طریق سامانههای آنلاین یا دفاتر پلیس +10.
10 سال برای افراد زیر 70 سال.
بله، حداقل 2 سال داشتن گواهینامه پایه سوم.
بسته به نوع گواهینامه، حدود 3 تا 5 میلیون تومان.
خیر، نیاز به گواهینامه پایه دوم است.
با ارائه مدارک هویتی و گواهی سلامت به پلیس +10.
از دوران دانشجویی و با ورود به یک آگهی کارآموزی مسیر حرفهای آغاز شد؛ مسیری که قرار بود در حوزه شبکه ادامه پیدا کند اما به شکل غیرمنتظرهای به دنیای تولید محتوا تغییر جهت داد. همانجا استعداد در نوشتن کشف شد و از آن زمان، نوشتن به بخش جداییناپذیر زندگی کاری تبدیل شد.