چه کسی مسئول پرداخت مالیات نقل‌وانتقال موتور است؛ فروشنده یا خریدار؟

مالیات نقل‌وانتقال موتور هزینه‌ای است که هنگام خرید و فروش باید پرداخت شود و بدون آن معامله قانونی انجام نمی‌شود. طبق قانون، مسئول پرداخت فروشنده است، هرچند امکان توافق قراردادی با خریدار وجود دارد. در این مقاله مسئولیت پرداخت، مراحل قانونی، پیامدهای عدم پرداخت و روش‌های استعلام آنلاین مالیات موتور بررسی می‌شود.

از نظر قانونی مسئولیت پرداخت نقل‌وانتقال مالیات موتور قبل از فروش آن بر عهده فروشنده است. البته امکان توافق قراردادی بین دو طرف معامله برای تسویه این هزینه وجود دارد، اما تا زمانی که پرداخت نشود امکان تعویض پلاک و انتقال سند به مالک جدید وجود ندارد. بنابراین، وجود توافق بین طرفین تنها جنبه مالی دارد و از نظر قانونی همچنان مسئولیت بر عهده فروشنده است.
این نکته مهم را در نظر داشته باشید که علاوه بر مالیات فروش موتور، باید خلافی آن را نیز قبل از معامله تسویه کنید. استعلام خلافی موتور را می‌توانید از طریق سایت خودراکس انجام دهید. توصیه ما این است که این کار را به صورت دوره‌ای و منظم انجام دهید تا از انباشت جرایم جلوگیری شود.

مالیات نقل‌وانتقال موتور چیست و چرا اهمیت دارد؟

مالیات نقل‌وانتقال موتور مبلغی است که هنگام خرید و فروش آن باید به سازمان امور مالیاتی پرداخت شود. این مالیات براساس نوع موتور، مدل، سال ساخت و ارزش معاملاتی آن محاسبه می‌شود. هدف از دریافت این مالیات، ایجاد شفافیت در معاملات، جلوگیری از فرار مالیاتی و تامین بخشی از درآمدهای عمومی دولت است. اهمیت پرداخت این مالیات را می‌توان به صورت زیر بررسی کرد:

• شرط قانونی برای تعویض پلاک: بدون پرداخت مالیات، امکان نقل‌وانتقال رسمی موتور وجود ندارد.

• پیشگیری از مشکلات حقوقی: در صورت عدم پرداخت، فروشنده یا خریدار ممکن است با جرایم مالیاتی یا مشکلات ثبت سند مواجه شوند.

• تضمین مالکیت شفاف: پرداخت مالیات باعث می‌شود معامله موتور در سامانه‌های رسمی ثبت شود و مالکیت به‌صورت قانونی انتقال پیدا کند.

• کاهش ریسک خریدار: با تسویه مالیات، خریدار اطمینان پیدا می‌کند که موتور خریداری‌ شده بدهی معوق ندارد.

به همین دلیل، مالیات نقل‌وانتقال موتور فقط یک هزینه جانبی نیست، بلکه یک الزام قانونی و ضامن امنیت معامله است.
هنگام استعلام خلافی، اگر اطلاعات کامل شامل شماره ملی و همراه مالک به اضافه شماره پلاک موتور را به عنوان ورودی در سیستم وارد کنید و استعلام خلافی موتور با جزئیات را دریافت کنید. این لیست کامل‌ترین فهرست خلافی و جرایم مربوط به آن است.

چه کسی باید مالیات موتور را پرداخت کند؟

پرداخت مالیات نقل‌وانتقال موتور بر عهده فروشنده است و باید به صورت کامل قبل از معامله پرداخت شود. اما در برخی شرایط طبق توافق قراردادی قابل جا به جایی بین دو طرف معامله است. برخی خریداران و فروشندگان در قرارداد خود توافق می‌کنند که هزینه مالیات را خریدار بپردازد یا مبلغ آن در قیمت نهایی لحاظ شود. اما از نظر قانونی، مسئول اصلی همچنان فروشنده است و بدون تسویه مالیات، امکان ثبت سند و تعویض پلاک وجود ندارد.
علاوه بر دریافت جزئیات خلافی، گاهی نیاز به بررسی دقیق‌تر با استفاده از تصاویر ثبت شده توسط دوربین‌های نظارتی است. در این شرایط، می‌توانید با دریافت تصویر تخلفات رانندگی موتور برای هر خلافی آنها را با دقت بررسی و در مورد صحت آنها اطمینان پیدا کنید.

زمان و مراحل پرداخت مالیات موتور در هنگام معامله

پرداخت مالیات نقل‌وانتقال موتور یکی از مراحل الزامی قبل از تعویض پلاک و انتقال سند رسمی است. این کار باید قبل از مراجعه به مرکز تعویض پلاک انجام شود؛ در غیر این صورت، فرایند انتقال مالکیت متوقف خواهد شد. مراحل پرداخت این مالیات به صورت زیر است:

• استعلام بدهی مالیاتی موتور: با استفاده از کد ملی مالک و شماره پلاک موتور می‌توان از طریق سامانه‌های آنلاین سازمان امور مالیاتی یا مراکز تعویض پلاک، مبلغ دقیق مالیات را استعلام گرفت. در سایت این سازمان به آدرس cartransfer.tax.gov.ir، باید به بخش مودی مالیاتی (فروشنده) بروید و بعد از ثبت نام، مالیات نقل‌وانتقال موتور را استعلام بگیرید.

• محاسبه و صدور قبض مالیات: براساس مدل، سال ساخت و ارزش موتور، مبلغ مالیات تعیین و قبض مالیاتی صادر می‌شود.

• پرداخت مالیات: پرداخت از طریق درگاه‌های اینترنتی امکان‌پذیر است.

• دریافت رسید پرداخت: رسید رسمی پرداخت مالیات باید نگهداری و در زمان تعویض پلاک ارائه شود.

• ادامه فرایند تعویض پلاک و انتقال سند: بعد از تسویه کامل مالیات، مالک می‌تواند مراحل قانونی بعدی مثل تعویض پلاک و انتقال سند به خریدار را انجام دهد.

پیامدهای پرداخت‌نشدن مالیات موتور قبل از تعویض پلاک

پرداخت مالیات نقل‌وانتقال قبل از معامله باید به طور کامل انجام شود. عدم پرداخت این مبلغ شامل موارد زیر می‌شود:

1. توقف فرایند تعویض پلاک: مراکز تعویض پلاک بدون ارائه رسید پرداخت مالیات، اجازه انتقال پلاک و ثبت سند را نمی‌دهند.

2. جرایم مالیاتی: در صورت تاخیر، مالیات معوق مشمول جریمه دیرکرد می‌شود و مبلغ پرداختی افزایش پیدا می‌کند.

3. ایجاد پرونده قضایی: ادامه‌دار شدن بدهی مالیاتی می‌تواند باعث ارجاع پرونده به مراجع قضایی و اعمال محدودیت‌های حقوقی برای مالک شود.

4. کاهش امنیت معامله برای خریدار: اگر مالیات پرداخت نشود، خریدار نمی‌تواند مالکیت رسمی موتور را بگیرد و معامله از نظر قانونی ناقص خواهد بود.

5. مسدود شدن امکان نقل‌وانتقال‌های بعدی: حتی اگر فروشنده موتور را به‌طور غیررسمی تحویل دهد، تا زمان پرداخت مالیات هیچ معامله دیگری ثبت نخواهد شد.

آیا می‌توان توافق کرد که مالیات موتور را خریدار یا فروشنده بپردازد؟

بله همان طور که اشاره شد، امکان توافق طرفین برای پرداخت این مالیات وجود دارد. اما مسئولیت قانونی آن همیشه متوجه فروشنده است نه خریدار. اما در صورت توافق باید حتما در قرارداد این توافق را ثبت کنند تا از بروز مشکلات بعدی جلوگیری شود. 
نکته مهم این است که حتی اگر در قرارداد خریدار متعهد به پرداخت شود، تا زمانی که مالیات تسویه نشود، مراکز تعویض پلاک معامله را ثبت نخواهند کرد. بنابراین، توافق صرفا جنبه مالی و قراردادی دارد و تغییری در الزامات قانونی ایجاد نمی‌کند.

روش‌های استعلام و پرداخت آنلاین مالیات نقل‌وانتقال موتور

برای پرداخت مالیات نقل‌وانتقال می‌توانید به روش‌های زیر اقدام کنید:

1- سامانه سازمان امور مالیاتی کشور

با ورود به سایت سازمان امور مالیاتی و ورود کد ملی مالک و شماره پلاک موتور، مبلغ دقیق مالیات موتور نمایش داده می‌شود و امکان پرداخت اینترنتی وجود دارد.

2- سامانه‌های خدمات موتوری هوشمند

برخی سامانه‌ها امکان استعلام مالیات نقل و انتقال موتور سیکلت، خلافی و سایر خدمات موتور را به‌صورت یکجا فراهم کرده‌اند. در این روش، کاربر بدون مراجعه حضوری می‌تواند مالیات را پرداخت و رسید الکترونیکی دریافت کند.